NGƯỜI TÌNH NGUYỆN VIÊN LANG THANG
Tôi
gặp em khi cùng tham gia vào một dự án nhỏ dành cho người khuyết tật
cách đây 2 năm. Khi đó tôi là tình nguyện viên chuyên môn phụ trách cố
vấn dự án, còn em thuộc thế hệ sinh viên năng động và xông xáo thích làm
việc trực tiếp với các chủ thể và thích các hoạt động đông vui ở các
khâu hậu cần cùng các bạn trẻ.
Tôi để ý em từ khi em đưa
ra những giải pháp khi em đi khảo sát thực địa. Dù em chỉ nhận một khâu
rất nhỏ, nhưng em khiến tôi phải chú ý bằng sự chuẩn bị chu đáo và thái
độ nghiêm túc của em trong công việc. Tôi học được từ em, về những
nghiệp vụ mà tôi chưa biết.
Rồi những ý tưởng, những vấn
đề trong công việc cuốn chúng tôi lại với nhau, kéo chúng tôi đi từ dự
án này qua dự án khác. Tôi và em trở thành hai TNV lang thang trong lĩnh
vực truyền thông. Lang thang từ tổ chức này sang tổ chức khác, lang
thang ở những sảnh tiệc cao cấp của các buổi hội thảo, và cả ở một góc
đường xó chợ nào đó để thực hiện dự án.
Hành trình của em,
công việc em làm, trăn trở của em và cả cái vẻ bụi bặm tom-boy của em
làm tôi bắt gặp lại, ở đâu đó, có chính mình của nhiều năm trước. Là
tuổi 22 hăm hở với những buổi chuẩn bị event thâu đêm suốt sáng thời
sinh viên. Là tuổi 23 với những chuyến đi lên núi, vào rừng, ra đảo để
chạm thật nhiều vào thế giới và đất nước này. Là tuổi 24 bắt đầu nhận ra
rất rõ ràng những nội lực từ bên trong, những gắn bó thật chặt với
trách nhiệm xã hội. Nhận ra món nợ cuộc đời thật lớn, nhưng niềm tin rất
mạnh và việc “trả nợ” quá hạnh phúc.
Trong câu chuyện của em, tôi gặp lại cái cười – một chút vu vơ, một chút bận tâm – khi bạn bè xung quanh bảo rằng “Hãy đi mà tìm một việc “đàng hoàng” để làm, khi nào rảnh rỗi thì mới làm từ thiện, chơi hoài không lo sự nghiệp là không được.”
Hay một chút gì đó hờn nhẹ - một thoáng vu vơ, một chút bận tâm – khi cả đến người thân yêu nhất cũng nghĩ rằng “Lang thang vậy chắc là do chưa tìm được mình muốn cái gì, chưa biết mình là ai.”
Nhưng
tất cả những điều đó không phải mối quan tâm lớn nhất của em. Đi qua n
tổ chức, gặp rất nhiều người đủ để có cái nhìn lại bản thân và nhận ra
rõ ràng hoạt động xã hội hay làm bất cứ điều gì cũng vậy: không phải cứ có tâm là được. “Mình muốn làm điều đó vì "hình dung" nó tốt nhưng thực tế có thể bẻ gãy mọi mơ mộng viễn vông. Bạn đang làm việc với con người nên chỉ cần sơ sẩy là một cuộc đời, một thế hệ bị tổn thương ngay.”
Có
một câu chuyện điển hình nhất chúng tôi không thể quên. Em có một người
bạn làm báo, viết một bài báo để giúp quyên góp cho một đứa trẻ đường
phố. Một vài hệ luỵ do mạng xã hội đẩy sự việc hơi lệch sang một bên, và
nhiều nhà báo khác nhau cùng góp sức kéo sự việc về nhiều phía. Còn em
và tôi… xót cho đứa trẻ kia, vẫn không hiểu chuyện gì và tại sao ở nơi
ăn xin thường ngày bỗng bị mọi người xua đuổi mình.
Chúng
tôi đã có rất nhiều thời gian khi trò chuyện cùng nhau và cả khi suy
nghĩ trong góc riêng tĩnh lặng của mình, về chuyên môn & trách nhiệm
của người TNV. Chúng tôi nhận thấy có nhiều những tổn thương rất vô
tình, mà một người TNV thiếu chuyên môn có thể gây ra cho những đối
tượng dễ tổn thương. Em hay nói, “Thấy đó, muốn làm đó, nhưng phải học
đã. Cộng đồng không làm gì có lỗi để phải hứng chịu những sai lầm ngờ
nghệch của mình.”
Khi chuyển từ những công việc tiếp xúc
với màn hình máy tính thay vì trực tiếp chơi với các em nhỏ, chuẩn bị
các kế hoạch thay vì xách ba lô đi khắp muôn phương, công việc TNV cũng
vì thế mà bớt đi màu lãng mạn. Trách nhiệm trong người TNV lớn hơn, phải
suy nghĩ nhiều hơn, xã hội nhiều mảng màu sáng tối đan xen hơn. Nhưng…
niềm tin tận thẳm bên trong lại lớn hơn, mạnh mẽ hơn bao giờ hết.
“Ước
mơ phải gắn liền với trách nhiệm, và người tình nguyện viên học cách để
làm ước mơ của xã hội thành hiện thực chứ không phải ước mơ của riêng
mình.”
Lửa tình nguyện đến từ bên trong, em
và tôi tự thôi thúc chính mình lên đường. Tôi đã từng có nhiều hơn một
lần muốn em và tôi cứ mãi song hành như một cặp bài trùng trong các dự
án của chung. Nhưng rồi cuộc sống lại kéo mỗi người rẽ sang những hành
trình khác nhau.
Tháng
12/2012, khi dự án Hành Trình Vào Đời – Trung tâm Bảo Trợ Trẻ Em Khánh
Hội (phía sau) vừa kết thúc, chúng tôi đã kịp hào hứng cho dự án kế
tiếp. Câu chuyện hôm đó là về “5 mô hình hiệu quả truyền thông đến xã
hội”.
Đêm nay, sau nửa năm gần như bặt tin, tôi gặp
lại em, cũng tình cờ tại phòng họp của dự án ngày xưa. Tôi chợt nhận ra
thời gian là hữu hình, nhưng mối quan hệ của chúng tôi là một mối liên
kết vô hình. Kỷ niệm chưa kịp ùa về thì các ý tưởng và dự án đã nhanh
chóng lấp đầy câu chuyện.
Rồi sáng mai khi thức giấc, em
và tôi lại sống cuộc sống tình nguyện của mình. Ở nơi đó, tôi biết vẫn
có em. Ở nơi này, em biết vẫn có tôi.
Khi là TNV, có một
điều rất đáng để tin, là khi bạn hết mình làm con ong nhỏ ở đây, thì ở
góc nhỏ nào đó trong cuộc đời này sẽ có một người khác đang làm con ong
nhỏ cũng đang hết mình kiến tạo thế giới nơi đó.
Tôi không
cô đơn, không lẻ loi, vì bên đời này tôi đã có những người bạn đường
như em đồng hành: những người tình nguyện viên lang thang.
Cảm ơn cuộc đời này, vì tất cả những người bên tôi.
.:: M.T ::.